بسم الله الرّحمن الرّحیم
یا رَبَّ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَعَجِّلْ فَرَجَ آلِ مُحَمَّد
السلام علیکم یا محمد بن الحسن علیه السلام ، السلام علیکم یا صاحب عصر و زمان
احادیث پیامبر و اهل بیت علیهم السلام در مورد نماز
معراج مؤمن
پیامبر (ص) :
الصلوة ، معراج المؤمن
نماز، معراج مؤمن است .
( کشف الاسرار، ج 2، ص .676 سرالصلوة ، ص 7، اعتقادات مجلسی ، ص 29 )
نماز نور مؤمن
پیامبر (ص) :
الصلوة نور المؤمن
نماز نور مؤمن است .
( شهاب الاخبار، ص .50 نهج الفصاحه ، ص 396 )
نشانه ایمان
پیامبر (ص) :
علم الایمان الصلوة
علامت و نشانه ایمان نمازاست .
( شهاب الاخبار، ص 59 )
نماز ستون دین
پیامبر (ص) :
الصلوة عماد دینکم
نماز، پایه و ستون دین شماست .
( میزان الحکمه ، ج 5، ص 370 )
تقرب به وسیله نماز
امام کاظم (ع) :
افضل ما یتقرب به العبد الی الله بعد المعرفة به ، الصلوة
بهترین چیزی که بنده بعد از شناخت خدا به وسیله آن به درگاه الهی تقرب
پیدا می کند، نماز است .
( تحت العقول ، ص 455 )
پرچم اسلام
پیامبر (ص) :
علم الاسلام الصلاة
نماز، پرچم اسلام است .
( کنز العمال ، ج 7، ص ,279 حدیث 1887 )
نماز وسیله تقرب مؤمن
پیامبر (ص) :
ان الصلوة قربان المؤمن
همانا نماز خواندن وسیله نزدیکی مؤمن به خداست .
( کنز العمال ، حدیث 18907 )
نماز و پایه های دین
امام باقر (ع) :
بنی الاسلام علی خمس : الصلوة و الزکوة و الصوم و الحج و الولایة
اسلام بر روی پنج پایه بنا شده است : نماز، روزه ،زکات ، حج ، ولایت .
( کافی ، ج 2، ص 17 )
اهل بیت (ع ) و اقامه نماز
امام حسین (ع) :
"الذین ان مکنا هم فی الارض اقاموا الصلاة " قال : هذه فینا اهل البیت
در تفسیر آیه "کسانی که اگر ما به آنها در زمین قدرت و حکومت دهیم ،
نماز را به پا می دارند" فرمود: این در مورد ماخاندان اهل بیت است .
( بحار الانوار، ج ,24 ص 166 )
نماز آخرین توصیه انبیاء
امام صادق (ع) :
احب الاعمال الی الله - عز وجل - الصلوة و هی اخر وصایا الأنبیاء
نماز، بهترین کارها نزد خداوند و آخرین وصیتهای پیامبران الهی است .
( میزان الحکمة ، ج 5، ص 397 )
جایگاه نماز
پیامبر (ص) :
موضع الصلوة من الدین کموضع الرأس من الجسد
جایگاه نماز در دین ، مانند جایگاه سر در بدن است .
( کنز العمال ، ج 7، حدیث 18972 )
سیمای دین
امام علی (ع) :
لکل شی ء وجه و وجه دینکم الصلاة
هر چیز دارای سیماست ، سیمای دین شما نماز است .
( بحار الانوار، ج ,82 ص 227 )
وصیت امیرالمؤمنین (ع)
امام علی (ع) :
الله ، الله فی الصلوة ، فانها عموددینکم
خدا را، خدا را درباره نماز، چرا که ستون دین شماست .
( نهج البلاغه ، نامه ها، ص 47 )
کلید بهشت
پیامبر (ص) :
الصلوة مفتاج الجنة
نماز کلید بهشت است .
( نهج الفصاحه ، حدیث 1588 )
تداوم نماز و انتظار
پیامبر (ص) :
لا یزال العبد فی صلوة ما انتظر الصلوة
بنده مادام که منتظر نماز است در حال نماز است .
( نهج الفصاحه ، ص ,527 حدیث 2538 )
روشنایی چشم پیامبر (ص)
پیامبر (ص) :
قره عینی فی الصلاة
روشنی چشم من در نماز است .
( نهج الفصاحه ، ص ,283 حدیث .1343 بحار الانوار، ج ,82 ص 193 )
نماز و خدمت
امام صادق (ع) :
ان طاعة الله خدمته فی الارض فلیس شی ء من خدمته یعدل الصلاة
پیروی و اطاعت از پروردگار خدمت کردن به او در زمین است وهیچ چیز در
خدمت به پروردگار معادل نماز نیست .
( میزان الحکمه ، ج 5، ص 318 )
حقیقت نماز
پیامبر (ص) :
مثل الصلاة مثل عمود الفسطاط، اذا ثبت العمودثبتت الاطناب و الاوتاد و
الغشاء، و اذا انکسر العمود لم ینفع وتد و لا طنب و لاغشاء
مثل نماز مانند مثل ستون خیمه است ، هرگاه ستون ثابت باشد طنابها و میخها و
پرده ها ثابت و سودمند خواهند بود و هرگاه ستون بکشند و در هم فرو
ریزد ، نه میخ نافع است و نه ریسمان سودی دارد و نه پرده ای اثری خواهد
داشت .
( من لایحضره الفقیه ، ج 1، شماره 639 )
بهترین اعمال در قیامت
امام صادق (ع) :
ان افضل الاعمال عند الله یوم القیامة ، الصلوة
همانا بهترین عمل در روز قیامت نزد خداوند، نماز است .
( مستدرک الوسائل ، ج 3، ص 7 )
نماز، روش پیامبران
پیامبر (ص) :
الصلاة من شرایع الدین ، و فیها مرضاة الرب - عز و جل - فهی منهاج الانبیاء
نماز از سنتهای دین ، و مایه خشنودی پروردگار و راه و روش پیامبران است .
( جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص .22 بحار الانوار، ج ,82 ص 231 )
نماز، سفره الهی
پیامبر (ص) :
الا ان الصلاة مأدبة الله فی الارض قد هنأهالاهل رحمته فی کل یوم خمس مرات
آگاه باشید نماز سفره گسترده خدا در زمین است که خداوند آن را روزی پنج
بار برای اهل رحمتش (افراد شایسته رحمت ) گوارا نموده است .
( مستدرک الوسایل ، ج 1، ص 170 )
ماهیت نماز
پیامبر (ص) :
... لان الصلاة تسبیح و تهلیل و تحمید و تکبیر وتمجید و تقدیس و قول و
دعوة
چون نماز، تسبیح ، تهلیل ، تکبر، تمجید، تقدیس ،قول ، و دعوت به حق است .
( جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص .22 بحار الانوار، ج ,82 ص 232 )
نماز، رأس اسلام
پیامبر (ص) :
الصلاة رأس الاسلام
نماز (به منزله ) رأس اسلام است .
( بحار الانوار، ج ,17 ص .127 میزان الحکمه ، ج 5، ص 367 )
آخرین سفارش رسول خدا (ص)
امام صادق (ع) :
علیک بالصلاة ! فان اخر مااوصی به رسول الله و حث علیه الصلاة
بر تو باد به نماز! زیرا آخرین چیزی که رسول خدا (ص ) به آن سفارش نمود
و انسان را بر انجام آن تاکید نمود، نماز بود.
( بحار الانور، ج ,84 ص 236 )
فریاد ابلیس از نمازگزار
امام علی (ع) :
ان العبد اذا سجد نادی ابلیس :یا ویله اطاع و عصیت و سجد و ابیت
وقتی که بنده ای سجده کرد، ابلیس فریاد می زند وای بر من ! او اطاعت کرد ،
ولی من معصیت کردم ، او سجده کرد و من از این عمل سرباز زدم .
( بحار الانور، ج ,82 ص 233 )
نماز، بهترین عبادت
امام رضا (ع) :
ان الصلواة افضل العبادة لله
همانا، نماز، بهترین عبادت برای خداست .
( جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 50 )
نماز، نیکوترین صورت خلق
امام رضا (ع) :
ان الصلوة احسن صورة خلقها الله
به درستی نماز نیکوترین صورتی است که خدا آن را خلق کرد.
( جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 50 )
سفارش اکید برای نماز
امام علی (ع) :
فیما اوصی به امیرالمؤمنین - علیه السلام - عند وفاته : الصلوة ، الصلوة ، الصلوة
در آن چیزی که امیرالمومنین (ع ) هنگام وفات وصیت کرد، این بود : نماز،
نماز، نماز.
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 173 )
ارزش نماز
امام صادق (ع) :
اذا قام المصلی الی الصلاة ، نزلت علیه الرحمة من اعنان السماء الی اعنان
الارض و حفت به الملائکة و ناداه ملک لو یعلم هذاالمصلی ما فی الصلاة ما
انفتل
هنگامی که انسان به نماز ایستاد ، رحمت خدا ازآسمان بر او نازل می شود و
ملائکه اطرافش را احاطه می کنند و فرشته ای می گوید : اگراین نمازگزار ارزش
نماز را می دانست هیچ گاه از نماز منصرف نمی شد.
( اصول کافی ، ج 3، ص 265 )
علامت عامل دین
امام صادق (ع) :
قال لقمان لابنه : لکل شی ء علامة یعرف بهاو یشهد علیها و ان للدین ثلاث
علامات : العلم و الایمان و العمل به ، (الی ان قال ) وللعامل ثلاث علامات
الصلوة و الصیام و الزکوة
حضرت لقمان به فرزندانش فرمود : برای هر چیزی علامتی است که به وسیله
آن علامت شناخته می شود و به او شهادت داده می شود ، به درستی که برای
دین سه علامت است : 1- علم ، 2- ایمان ، 3- عمل به ایمان تا آنجا که
فرمود: برای عامل به دین سه علامت است : 1-نماز، 2- روزه ، 3- زکات .
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 183 )
باقیات صالحات
امام صادق (ع) :
سئلت ابا عبدالله - علیه السلام - عن الباقیات الصالحات ، فقال : هی الصلواة
فحافظوا علیها
ادریس قمی می گوید: ازامام صادق (ع ) در مورد کارهای نیک ماندگار سؤال
کردم ، امام فرمود : آن نماز است ، پس محافظت بر نماز کنید.
( مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 172 )
برتری نماز
امام صادق (ع) :
اما انه لیس شی ء افضل من الحج الا الصلاة
به درستی که هیچ عملی بالاتر از حج نیست ، مگر نماز.
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 26 )
نماز، عطیه الهی
امام رضا (ع) :
الصلوة صلة الله للعبد بالرحمة
نمازعطیه و احسانی است از طرف خداوند برای بنده ، که از راه رحمت و
عنایت بخشنده است .
( بحار الانوار، ج ,84 ص 246 )
نماز، نشانه دین
امام علی (ع) :
واقام الصلاة فاتها الملة
بر پا داشتن نماز، نشانه اصلی دین است .
( نهج البلاغه ، خطبه 110 )
اولین سؤال از انسان
پیامبر (ص) :
اول ما یسالون عنه الصلوات الخمس اولین چیزی که از انسانها سؤال می شود، نمازهای پنج گانه است .
( کنز العال ، ج 7، حدیث 18859 )
نور نماز
پیامبر (ص) :
الصلاة نور
نماز، روشنی است .
( میزان الحکمه ، ج ,10 ص 234 )
زیادی خواب ، سبب قلت نماز
حضرت عیسی (ع) :
یا بنی اسرائیل لا تکثرواالاکل فانه من اکثر الاکل اکثر النوم و من اکثر النوم
اقل الصلاة و من اقل الصلاة کتب من الغافلین
ای بنی اسرائیل در خوردن زیاده روی نکنید ، همانا محصول زیاد خوردن بسیار
خوابیدن است و هر کس بسیار بخوابد ، نماز و عبادتش کم خواهد بود وآنگاه
در زمره غافلان به شمار خواهد آمد.
( تنبیه الخواطر و نزهة النواظر، ص 38 )
تاثیر زیاد سجده کردن
پیامبر (ص) :
ادع الله ان یدخلنی الجنة ، فقال :اعنی بکثرة السجود
مردی به حضور پیامبر اسلام (ص ) آمد و عرض کرد: دعا کن خدامرا به
بهشت داخل کند ، فرمود : مرا با زیادی سجده کردن همراهی کن .
( وسائل الشیعه ، ج ,30 ص 30 )
دور کعت نماز و بخشش گناهان
امام صادق (ع) :
من صلی رکعتین یعلم مایقول فیهما انصرف و لیس بینه و بین الله - عز وجل
- ذنب الا غفره له
هر کس دو رکعت نماز بخواند و بداند چه می گوید ، از نماز فارغ می شود ، در
حالی که میان او و میان خدای عزوجل گناهی نیست ، مگر اینکه خداوند
برای او می بخشاید.
( بحار الانوار، ج ,84 ص .240 اصول وافی ، ج 2، ص 100 )
وسیله سنجش
پیامبر (ص) :
الصلواة میزان
نماز وسیله سنجش است .
( پرتوی از اسرار نماز، ص 80 )
نماز در سفر
امام علی (ع) :
لایخرج فی سفر یخاف فیه علی دینه و صلاته
درسفری که می ترسید بر دینتان و نمازتان خارج نشوید.
( بحار الانوار، ج ,10 ص .108 میزان الحکمه ، ج 4، ص 475 )
چهار نیاز شیعه
امام کاظم (ع) :
لاتستغنی شیعتتا عن اربع : خمرة یصلی علیها، و خاتم یتختم به و سواک یستاک
به و سبحة من طین قبر ابی عبدالله -علیه السلام -
پیروان ما از چهار چیز بی نیاز نیستند :1- سجاده ای که بر روی آن نماز
خوانده شود .2 - انگشتری که در انگشت باشد .3 - مسواکی که با آن دندانها
را مسواک کنند .4- و تسبیحی از خاک مرقد امام حسین (ع) .
( تهذیب الاحکام ، ج 6، ص 75 )
امتحان شیعه از طریق نماز
امام صادق (ع) :
امتحنوا شیعتنا عند ثلاث : عندمواقیت الصلاة کیف محافظتهم علیها، و عند
اسرارهم کیف حفظهم لها عند عدونا والی اموالهم کیف مواساتهم لاخوانهم فیها
شیعیان ما و پیروان ما را به سه مساله امتحان کنید :1- اهمیت به اوقات نماز،
که آیا اول وقت نماز را برپا می دارند یا خیر؟2 - حفظ اسرار، یعنی در
حفظ اسرار و مسائل محرمانه کوشا هستند یا خیر؟3 - و از حیث
توانمندیهای مالی ، یعنی آیا در مال خود برای برادران دینی سهمی قائلند و دست
آنها را می گیرند یا خیر؟
( خصال صدوق ، ج 1، ص 103 )
جایگاه والای نماز
امام علی (ع) :
ما اهمنی ذب امهلت بعده حتی اصلی رکعتین ، و اسال الله العافیة
از آن گناه پروایی ندارم که پس از آن فرصت یابم دو رکعت نماز گزارم و از
خدا عافیت و سلامتی بطلبم .
( نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، ص 1230 )
نماز نگهبان الهی
امام صادق (ع) :
ان الصلوة حجزة الله فی الارض
همانا نماز نگهبان الهی در زمین است .
( بحار الانور، ج ,78 ص 199 )
محبوبترین اعمال
پیامبر (ص) :
ان احب الاعمال الی الله - عزوجل - الصلاة و البر و الجهاد
همانا ، محبوبترین اعمال در نزد خداوند : نماز، نیکی کردن و جهاد در راه
خداست .
( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 27 )
نماز مستحبی در خفا
پیامبر (ص) :
صلاة الرجل تطوعا حیث لایراه الناس تعدل صلاته علی اعین الناس خمسا و
عشرین
نماز مرد که داوطلبانه و مستحبی درجایی که مردم او را نبینند به جا آورد ،
برابر بیست و پنج نماز است که در برابرچشم مردم انجام دهد.
( نهج الفصاحه ، م ,1848 ص 391 )
عامل علو درجه
پیامبر (ص) :
بالصلاة یبلغ العبد الی الدرجة العلیاء لان الصلاة تسبیح و تهلیل و تحمید و
تکبیر و تمجید و تقدیس و قول و دعوة
به وسیله نماز بنده به درجه عالی و مقام والا می رسد ، زیرا نماز تسبیح و تهلیل
و تحمید وتکبیر و تمجید و تقدیس الهی است ، نماز قول حق و دعوت به
سوی حق می باشد.
( بحار الانوار، ج ,82 ص .232 جامع احادیث الشیعه ، ج 4، ص 22 )
خواب با علم
پیامبر (ص) :
نوم علی علم خیر من صلاة علی جهل
خواب با علم بهتر از نماز با جهل است .
( نهج الفصاحه ، م ,3140 ص 633 )
اجر نماز، پس از مرگ
پیامبر (ص) :
الصلاة انس فی قبره و فراش تحت جنبه و جواب لمنکر و نکیر
نماز مونس (نمازگزار) در قبر، فراش نیکو در زیرش ، و پاسخ نمازگزار برای
نکیر و منکر می باشد.
( بحار الانوار، ج ,82 ص 232 )
زاد و توشه مؤمن
پیامبر (ص) :
الصلاة زاد للمؤمن من الدنیا الی الاخرة
نماز زاد و توشه مؤمن در دنیا برای آخرت می باشد.
( بحار الانوار، ج ,82 ص 232 )
عوامل رستگاری
امام صادق (ع) :
المنجیات : اطعام الطعام و افشاء السلام والصلاة باللیل و الناس نیام
عوامل رستگاری : اطعام کردن ، آشکارا سلام کردن ، نمازشب خواندن در
حالی که مردم آرمیده اند.
( محاسن البرقی ، ص 387 )
موجب اجابت دعا
پیامبر (ص) :
الصلاة اجابة للدعاء و قبول للاعما ل
نمازموجب اجابت دعا و قبولی اعمال است .
( بحار الانوار، ج ,82 ص 1 )
خطبه (18)
و من کلام له علیه السلام فی ذم اختلاف العلماء فی الفتیا
تَرِدُ عَلَى أَحَدِهِمُ الْقَضِیَّةُ فِی حُکْمٍ مِنَ الْأَحْکَامِ فَیَحْکُمُ فِیهَا بِرَأْیِهِ ثُمَّ تَرِدُ تِلْکَ الْقَضِیَّةُ بِعَیْنِهَا عَلَى غَیْرِهِ فَیَحْکُمُ فِیهَا بِخِلَافِهِ ثُمَّ یَجْتَمِعُ الْقُضَاةُ بِذَلِکَ عِنْدَ إِمَامِهِمُ الَّذِی اسْتَقْضَاهُمْ فَیُصَوِّبُ آرَاءَهُمْ جَمِیعاً وَ إِلَهُهُمْ وَاحِدٌ وَ نَبِیُّهُمْ وَاحِدٌ وَ کِتَابُهُمْ وَاحِدٌ أَ فَأَمَرَهُمُ اللَّهُ تَعَالَى بِالِاخْتِلَافِ فَأَطَاعُوهُ أَمْ نَهَاهُمْ عَنْهُ فَعَصَوْهُ أَمْ أَنْزَلَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ دِیناً نَاقِصاً فَاسْتَعَانَ بِهِمْ عَلَى إِتْمَامِهِ أَمْ کَانُوا شُرَکَاءَ لَهُ فَلَهُمْ أَنْ یَقُولُوا وَ عَلَیْهِ أَنْ یَرْضَى أَمْ أَنْزَلَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ دِیناً تَامّاً فَقَصَّرَ الرَّسُولُ صلى الله علیه و اله عَنْ تَبْلِیغِهِ وَ أَدَائِهِ وَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ یَقُولُ ما فَرَّطْنا فِی الْکِتابِ مِنْ شَیْءٍ وَ قَالَ فِیهِ تِبْیَانُ کُلِّ شَیْءٍ وَ ذَکَرَ أَنَّ الْکِتَابَ یُصَدِّقُ بَعْضُهُ بَعْضاً وَ أَنَّهُ لَا اخْتِلَافَ فِیهِ فَقَالَ سُبْحَانَهُ وَ لَوْ کانَ مِنْ عِنْدِ غَیْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِیهِ اخْتِلافاً کَثِیراً وَ إِنَّ الْقُرْآنَ ظَاهِرُهُ أَنِیقٌ وَ بَاطِنُهُ عَمِیقٌ لَا تَفْنَى عَجَائِبُهُ وَ لَا تَنْقَضِی غَرَائِبُهُ وَ لَا تُکْشَفُ الظُّلُمَاتُ إِلَّا بِهِ
خطبه 18
در نکوهش اختلاف آراء دانشمندان
نظام قضایی
قضیّهای را به داوری نزد فقیهی برند و او به نظر خویش فتوی دهد و حکم صادر کند، آنگاه همان قضیّه نزد فقیهی دیگر مطرح شود ولی او بر خلاف اوّلی نظر دهد، سپس قاضیان نزد امامی که آنان را به قضاوت نشانده است گرد آیند و او همه نظرات را تأیید کند.
این چه قضاوتی است خدا و پیامبر و کتابشان که یکی است، آیا خداوند فرمان اختلاف صادر کرده است که آنها اطاعت کردهاند یا نهی از اختلاف نموده ولی اینان نافرمانی نمودهاند یا خداوند سبحان دین ناقصی فرستاده و از آنان برای اتمام آن کمک خواسته است یا انبازان خدایند و به میل خود سخن میگویند و او میبایست راضی شود یا دین کاملی فرو فرستاده ولی پیامبر در تبلیغ و بیان آن کوتاهی کرده است در حالی که خداوند میفرماید: «هیچ چیزی را در کتاب فرو نگذاشتهایم». و نیز فرموده: در قرآن همه چیز بیان گردیده است. و نیز آمده که آیات قرآن یکدیگر را تصدیق کنند و در آنها ناهماهنگی نیست که: «اگر این کتاب از نزد غیر خدا بود، اختلاف زیادی در آن یافت میشد». ظاهر قرآن زیبا و باطن آن ژرفا، شگفتیهای آن تمام نشدنی، و شگرفیهای آن پایانناپذیر است و تاریکیها جز بدان روشن نگردد.